Keys to success of skills training in schools : Multi-skill Training and Community Services (Vigyan Ashram Experience)

Paper submitted at International Conference on Emerging Trends in Vocational Education : Vision 2020, at Bhopal from 18th - 20th Feb 2014

Abstract :

Majority of population which is dropped out of the school earn their livelihood as a workforce. They acquire their skills by ‘Learning while doing’ method. This informal method of learning skills has many shortcomings. Vigyan Ashram (www.vigyanashram.com ) has worked on the short comings of those methods and providing training to rural youth by ‘Learning while doing method in real life situation’. This paper will present learning’s from 31 years of experience in implementing skills training program for rural youth. It shows, how multi-skill training and community services are successful strategies for skills training.  On the job training (OJT) is useful in an organized industry. It cannot be applicable for skills training for unorganized sector. This paper will present how absence of development in the community, can be used as an opportunity to give hands on training to students. It will also prove by examples, how the community services can be used as an important tool for updating the curriculum & making it relevant. At the end the paper will argue that vocational training cannot be successful without strong work centric education at the school level. VA is successfully implementing pre-vocational program ‘Introduction to Basic Technology (IBT)’ in the formal school (Class VIII – X) on the above principles. The paper will describe impact of integrating work and education. It will also show present Govt program of introducing trade based vocational education at IX and Xth are contradictory to educational principles and lessons learnt in the past of similar efforts.

व्हिजन २०१५ : उद्योजकांचा व संशोधकांचा महाराष्ट्र बनवण्याचे !

व्हिजन २०१५ मध्ये आपल्याला कसा महाराष्ट्र घडवायचाय ? कुशल कामगार उपलब्ध असलेला महाराष्ट्र की कमी खर्चात कामगार पुरवू शकेल असा महाराष्ट्र ? मला वाटते ’उद्योजकांचा व संशोधकांचा महाराष्ट्र घडवणे’ हे आपले व्हिजन असले पाहीजे. सध्या शहरामधील कुशल कामगारांच्या कमतरतेकडे मोठ्या प्रमाणात बोलले जात आहे. कौशल्य शिक्षणाचा राष्ट्रीय कार्यक्रम मा.पंतप्रधानांनी हाती घेतला आहे. अशा कार्यक्रमाची गरज आहेच व त्याचा काही युवकांना व उद्योगांना फ़ायदा नक्की होईल त्याचे आपण स्वागत करु यात. प्रत्येक चांगला उद्योजक वा संशोधक हा मुलत: कुशल असावा लागतो. त्यामुळे केवळ कौशल्य शिक्षण हे पुरेसे नाही , त्याच्या पुढचे उद्दीष्ट आपल्या पुढे असायला हवे.  

NCF 2005 : ‘कार्य आणि शिक्षण’ à एक पाऊल पुढे आणि दोन मागे

  NCF २००५ मध्ये म्हटल्याप्रमाणे कार्यकेंद्री शिक्षणाचा परिणामकारक अंगीकार केल्या शिवाय शिक्षणाच्या सार्वत्रिककरणाचे उदिष्ट सफल होणार नाही. आपल्या जर खरोखर भारतीय घटनेत अपेक्षित असा समतेवर वा लोकशाहीमुल्यांवर आधारित समाज घडवायचा असेल तर ‘कार्य आणि शिक्षण’ या NCF२००५ च्या शिफारशी गांभिर्याने घ्याव्या लागतील. डॉ.कलबागांनी त्यांच्या एका लेखात म्हटले होते की समाज म्हणून आपण आपल्या विश्वासावर (CONVICTION) वर कृती करण्याचे धैर्य दाखवायला हवे व केवळ दिखाऊपणाचे (Stage Acting) व दूरचा परिणाम न करणारे वांझोटे उपाय करणे आपण सोडायला हवे.

NCF2005 : कार्यकेँद्रि शिक्षण

Please read my article published in Dec 2014 , Parivartanacha watsaru